Velsen is een sociale en vitale samenleving waarin inwoners zelf regie hebben over hun leven, elkaar bijstaan en waar nodig de gemeente ondersteuning biedt.
Financieel overzicht programma
02 Sociaal domein | Begroting 2017 incl. wijzigingen | Rekening 2017 | Begrotingsafwijking 2017 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(bedragen *€1.000) | |||||||||
Omschrijving | Lasten | Baten | Saldo | Lasten | Baten | Saldo | Lasten | Baten | Saldo |
4.1 Openbaar basisonderwijs | 213 | 0 | -213 | 217 | 0 | -217 | -4 | 0 | -4 |
4.2 Onderwijshuisvesting | 4.981 | 0 | -4.981 | 5.671 | 0 | -5.671 | -690 | 0 | -690 |
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken | 2.915 | 835 | -2.081 | 2.794 | 858 | -1.937 | 121 | 23 | 144 |
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie | 8.236 | 1.252 | -6.984 | 8.034 | 1.296 | -6.738 | 203 | 44 | 246 |
6.2 Wijkteams | 922 | 0 | -922 | 916 | 17 | -899 | 6 | 17 | 24 |
7.1 Volksgezondheid | 2.480 | 0 | -2.480 | 2.409 | 0 | -2.409 | 71 | 0 | 71 |
Totaal autorisatieniveau 2.1 | 19.748 | 2.087 | -17.661 | 20.042 | 2.171 | -17.871 | -294 | 84 | -210 |
6.3 Inkomensregelingen | 26.721 | 19.061 | -7.660 | 26.563 | 19.336 | -7.227 | 158 | 276 | 433 |
6.4 Begeleide participatie | 5.402 | 0 | -5.402 | 5.324 | -79 | -5.403 | 79 | -79 | 0 |
6.5 Arbeidsparticipatie | 2.703 | 209 | -2.493 | 2.997 | 353 | -2.644 | -294 | 143 | -151 |
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) | 705 | 0 | -705 | 747 | 0 | -747 | -42 | 0 | -42 |
6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ | 12.270 | 1.498 | -10.772 | 11.866 | 1.299 | -10.567 | 404 | -200 | 205 |
6.72 Maatwerkdienstverlening 18- | 14.261 | 0 | -14.261 | 16.709 | 960 | -15.749 | -2.448 | 960 | -1.488 |
6.81 Geescaleerde zorg | 136 | 0 | -136 | 104 | 0 | -104 | 31 | 0 | 31 |
6.82 Geëscaleerde zorg 18- | 1.741 | 0 | -1.741 | 349 | 9 | -340 | 1.392 | 9 | 1.401 |
Totaal autorisatieniveau 2.2 | 63.940 | 20.768 | -43.171 | 64.659 | 21.878 | -42.781 | -720 | 1.110 | 390 |
Totaal saldo van baten en lasten | 83.687 | 22.855 | -60.832 | 84.701 | 24.049 | -60.652 | -1.013 | 1.193 | 180 |
0.10 Toevoeging aan reserves | 2.336 | 2.336 | 2.336 | 2.336 | 0 | 0 | |||
0.10 Onttrekking aan reserves | 5.356 | 5.356 | 4.428 | 4.428 | -929 | -929 |
Gerealiseerde Resultaat | 86.023 | 28.211 | -57.811 | 87.036 | 28.476 | -58.560 | -1.013 | 265 | -749 |
Toelichting op financiële afwijkingen
De belangrijkste verschillen ten opzicht van de gewijzigde begroting worden toegelicht op autorisatieniveau.
4.2 Onderwijshuisvesting
In 2017 is uit intern onderzoek gebleken dat een aantal geactiveerde schoolgebouwen niet meer bestaat. Door een omissie is destijds bij sloop van deze gebouwen verzuimd om de boekwaardes af te schrijven. Besloten is om al deze objecten versneld af te schrijven en te desinvesteren. Dit heeft geleid tot een overschrijding van de afschrijvingskosten van € 589.000. Door een onvoorziene groei van het aantal leerlingen bij het Ichthus Lyceum zijn hier extra noodlokalen geplaatst, waardoor de huurkosten € 91.000 hoger zijn uitgevallen dan begroot.
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken
In 2017 heeft het rijk € 70.100 beschikbaar gesteld ter bevordering van de invoering van de Harmonisatieregeling bij het peuterspeelzaalwerk. Deze middelen zijn dit jaar nog niet besteed, maar zullen in 2018 naar verwachting hard nodig zijn om deze ingrijpende slag te kunnen maken. Voor statushouders was ingeschat dat wij € 100.000 zouden besteden voor leerlingenvervoer en onderwijsachterstandenbeleid. Het aantal geplaatste statushouders is lager dan begroot waardoor € 61.000 van deze geoormerkte middelen resteert.
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie
Wmo collectiefvervoer
Vanaf 1 januari 2017 is het doelgroepenvervoer gestart met het Wmo collectief vervoer. Het vervoerssysteem is erop gericht kwalitatief vervoer te bieden en de verschillende ritten efficiënt te organiseren. De gemeente kan de BTW voor het collectief vervoer verrekenen, dit geeft een voordeel van € 52.000.
Accommodatiebeleid
Bij het kindercentrum aan de Frans Netscherlaan is een overschrijding op de energielasten van
€ 64.000. Dit wordt veroorzaakt door afrekeningen energie over de jaren 2014 t/m 2017. De doorberekening aan de gebruikers is gemeld in de 2e Burap. Daarnaast is het budget voor klein onderhoud met € 12.000 overschreden, met name door aanpassingen van De Stek.
De huuropbrengsten van de kinderdagverblijven zijn € 146.000 lager dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door leegstand van de panden Dobbiuslaan 56 en Venusstraat 2 (€ 118.000). Deze panden zijn in 2017 verkocht aan het Woningbedrijf ten behoeven van de huisvesting van statushouders. Verder is de huur van een pand verlaagd, met als gevolg minder inkomsten ter hoogte van € 29.000.
Innovatiebudget
Er is dit jaar € 325.000 budget beschikbaar gesteld voor pilots en projecten in het Sociaal Domein. Dit heeft in ruime mate ook zijn beslag gekregen, er is bijna € 200.000 besteed aan jongerencoaches, praktijkondersteuners jeugd-GGZ etc. Het bedrag wat dit jaar nog niet is besteed, wordt ook niet aan de reserve Sociaal Domein onttrokken, zodat het beschikbaar blijft voor innovatieve projecten.
Verwarde personen
De gemeenteraad heeft in de begroting voor 2017 € 40.000 begroot voor de aanpak van personen met verward gedrag. In 2017 is dit budget niet volledig benut. Kosten voor het toeleiden van mensen met verward gedrag werden in 2017 gedekt vanuit regionale middelen (centrum gemeente Haarlem). In 2018 zullen naar verwachting o.a. kosten volgen voor het realiseren van bemoeizorg buiten kantoortijden. Ook loopt er een pilot voor het verbeteren van de samenwerking tussen verzekerde zorg en ondersteuning vanuit het sociaal domein.
RSA subsidie projecten
Onze gemeente is trekker van twee RSA-subsidies die in breder verband lopen binnen het Sociale Domein. De subsidie voor het Regionaal Programmamanagement Transitie en Transformatie Sociaal Domein IJmond is in 2017 afgewikkeld en afgerekend. Hiervoor zijn nog voor € 50.000 kosten gemaakt. Voor de RSA subsidie Regio’s aan zet, die wij trekken voor Noord-Holland, zijn dit jaar € 134.000 kosten gemaakt. Deze niet in de begroting opgenomen kosten worden gecompenseerd door de inkomsten uit de subsidie.
Statushouders
In 2017 is een programma ontwikkeld dat wordt ingezet om statushouders te laten integreren, toe te leiden naar werk of activering en het vernieuwde en uitgebreide participatieverklaringstraject. Dit traject is in 2017 gestart. De verwachte uitgaven voor versterking basisinfrastructuur statushouders zijn daarom niet geheel ingezet en resteert € 266.000.
7.1 Volksgezondheid
GIDS-gelden
De gemeente ontvangt van het rijk Gezond In De Stad-gelden. GIDS maakt onderdeel uit van een programma van VWS. Zo zijn er in 2017 middelen besteed aan een project op basisschool De Zefier, dat beweging en een gezonde leefstijl bij kinderen en hun ouders stimuleert. Daarnaast zijn inwoners van Zee- en Duinwijk opgeroepen om met ideeën en initiatieven te komen. Een aantal inwoners heeft hierop gereageerd; deze initiatieven worden in 2018 gerealiseerd, daarom wordt voorgesteld om de resterende middelen (€ 43.000) over te hevelen naar 2018.
Preventie
Ook bij de GGD preventie is uitgegaan van extra inzet t.b.v. statushouders, in 2017 is hier geen gebruik van gemaakt waardoor de begrote lasten van € 35.000 niet zijn besteed.
6.3 Inkomensregelingen
Ondanks het model "strenger en selectiever aan de poort" was er in de eerste helft van het jaar sprake van een aanzienlijke toename van het aantal bijstandsgerechtigden. Begin dit jaar bedroeg het aantal 1.341, dit nam toe tot 1.445 bijstandsgerechtigden in juni. Het jaar werd gunstiger afgesloten dan verwacht met een aantal van 1.411. De grootste oorzaak van deze toename is het gevolg van het huisvesten van statushouders.
Doordat de uitkeringen het tweede half jaar niet meer zijn gestegen maar zijn gedaald, zijn de kosten voor de inkomensregeling € 388.000 lager dan begroot en is de onttrekking aan de reserve Participatiewet nog maar deels noodzakelijk.
In de 2e Bestuursrapportage 2017 is gemeld dat de hoogte van de vangnetregeling (gedeeltelijke compensatie van het Ministerie als blijkt dat de rijksmiddelen niet toereikend zijn) € 534.000 zou bedragen. Bij deze berekening was nog uitgegaan van een toename van het aantal bijstandsgerechtigden. Doordat dit aantal lager is uitgevallen zal de vangnetregeling € 320.000 bedragen. Daarnaast zijn extra inkomsten voor cessievorderingen en BBZ leningen van € 150.000.
Tevens is sprake van een aanzienlijke realisatie ad € 394.000 van de terugvorderingen van verstrekte leningen terwijl in de begroting rekening was gehouden met € 40.000. Ook wordt er meer gebruik gemaakt van de regeling kwijtschelding belastingen, wat € 49.000 nadeel tot gevolg heeft.
6.4 Begeleide participatie
Voor begeleide participatie was in de primitieve begroting € 5.402.000 opgenomen. In de septembercirculaire is door het Ministerie aangegeven dat de rijksmiddelen naar beneden zijn bijgesteld. Hierdoor zijn ook de bijdragen aan de werkvoorziening verlaagd met € 78.000. De inkomsten geven een nadeel doordat door het Ministerie nog een niet voorziene afrekening van de WSW heeft plaatsgevonden ad € 79.000.
6.5 Arbeidsparticipatie
Het rijk heeft extra middelen voor de re-integratietaken WWB beschikbaar gesteld (€ 49.000), deze worden verantwoord op het programma Algemene Dekkingsmiddelen. Deze taak wordt voor Velsen door IJmond Werkt! uitgevoerd, deze extra middelen zijn aan IJmond Werkt! verstrekt. Daarnaast zijn de kosten voor de ouder WIW-regeling € 94.000 hoger dan ingeschat bij de 2e Bestuursrapportage. Daarnaast is er meer ingezet op kindplaatsen, waardoor het budget met € 48.000 wordt overschreden.
Statushouders
De overige overschrijdingen zijn het gevolg van uitgaven voor maatschappelijke begeleiding en sociale activering ten behoeve van statushouders. Het budget voor statushouders is verspreid binnen de totale begroting (zie autorisatieniveau 2.1). Voor de arbeidsparticipatie zijn de uitgaven € 88.000 hoger dan begroot, daar tegenover staan extra inkomsten van € 147.000.
Het totale financiële beeld laat nog een onderschrijding zien van € 180.000, mede als gevolg van de hogere rijksinkomsten. De raad zal gevraagd worden deze resterende gelden te doteren aan de daarvoor bestemde reserve Statushouders.
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) en 6.71 Maatwerkdienstverlening 18+
In de 2e bestuursrapportage is al eerder gemeld dat een dotatie aan de reserve Sociaal Domein mogelijk was doordat de uitgaven voor maatwerkdienstlening 18+ lager zouden uitvallen dan aan rijksinkomsten zou worden ontvangen. Deze uitgaven zijn € 224.000 lager uitgevallen dan ingeschat.
Daarnaast zijn de uitgaven voor hulp bij huishouden, vervoersvoorzieningen en rolstoelen gedaald (€ 195.000). Met betrekking tot het aantal verstrekte voorzieningen zijn geen grote afwijkingen zichtbaar. In 2017 zijn cliënten m.b.t. hulp bij het huishouden overgeheveld naar de Wet langdurige zorg. De omvang van deze 'overgehevelde' indicaties zijn vaak hoger dan de indicaties voor de nieuwe cliënten. Voor rolstoelen en de vervoersvoorzieningen zijn indicaties voor een kortere periode zijn verstrekt. Om die redenen is het mogelijk om, aanvullend op de eerdere dotaties aan de reserveSociaal domein, een dotatie te doen ad € 261.000.
De eigen bijdrage wordt berekend en geïnd door het CAK. De inkomsten uit de eigen bijdrage zijn onder andere afhankelijk van het inkomen en de gezinssituatie van de cliënten. Hierdoor is aan de inkomstenkant een nadeel van € 200.000 is ontstaan.
6.81 Geëscaleerde zorg 18+
Centrumgemeente Haarlem ontvangt van het Rijk middelen voor het realiseren van maatschappelijke opvang in de regio IJmond, Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer. Wegens een tekort op de begroting van maatschappelijk opvang leveren de regiogemeenten volgens afspraak op basis van inwoneraantal een bijdrage aan de gemeente Haarlem. Daarnaast dragen de gemeenten bij aan de materiële kosten van mensen die lange dan 6 maanden in de maatschappelijke opvang verblijven. De kosten hiervan vallen
€ 31.000 lager uit dan begroot.
6.72 maatwerkvoorzieningen 18 - en 6.82 Geëscaleerde zorg 18- (Jeugdhulp)
De definitieve afrekeningen van de instellingen over het jaar 2017 laten een voorlopig resultaat zien van € € 893.000 negatief. Daarnaast ontvangen wij uit de verevening met de IJmond gemeenten een bedrag van € 912.000. Over voorgaande jaren heeft de gemeente voor bijna € 800.000 aan facturen ontvangen. Dit zijn zowel nagekomen facturen van omliggende gemeenten (op basis van een late controle van de afrekeningen met het woonplaatsbeginsel), als ook late afwikkelingen van instellingen. Dit is € 500.000 meer dan verwacht bij de 2e Bestuursrapportage (Burap). Daarnaast is de definitieve verevening 2016 minder voordelig dan in de 2e Burap was voorspeld (€ 110.000).
Gedurende 2017 zijn de werkzaamheden van het CJG uitgebreid, wat resulteert in hogere kosten van € 218.000.
Mutaties in de reserves
De gerealiseerde toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven.
Reserve Prog 02 Sociaal domein | Begroting 2017 incl. wijzigingen | Rekening 2017 | Begrotingsafwijking 2017 |
---|---|---|---|
(bedragen *€1.000) | |||
Toevoeging aan reserve(s) | |||
Res. Dekking kapitaallasten | 1.000 | 1.000 | 0 |
Res. Instroom statushouders | 36 | 36 | 0 |
Res. Sociaal domein | 1.300 | 1.300 | 0 |
Totaal toevoeging aan reserve(s) | 2.336 | 2.336 | 0 |
Onttrekking aan reserve(s) | |||
Res. Dekking kapitaallasten | 124 | 124 | 0 |
Res. Participatiewet | 800 | 0 | -800 |
Res. Sociaal domein | 3.432 | 3.303 | -129 |
Res. Versterkt VMBO | 1.000 | 1.000 | 0 |
Totaal onttrekking aan reserve(s) | 5.356 | 4.428 | -929 |
Reserve Instroomstatushouders
In de begroting is rekening gehouden met een dotatie aan de reserve Statushouders ad € 36.000. In 2017 zijn er extra middelen toegekend middels het Uitwerkingsakkoord. Aan de raad wordt verzocht nog een dotatie aan de reserve te doen ad € 182.000. Deze middelen zijn nodig om het in 2017 ontwikkelde programma dat wordt ingezet om statushouders te laten integreren, toe te leiden naar werk of activering en het vernieuwde en uitgebreide participatieverklaringstraject vanaf 2018 uit te kunnen voeren.
Reserve Sociaal domein
Gezien de lagere uitgaven voor het innovatiebudget is een lager onttrekking noodzakelijk (€ 129.000).
Reserve Participatiewet
Door de aanzienlijke toename van het aantal bijstandsgerechtigden in het eerste halfjaar van 2017 leek een onttrekking aan de reserve Participatiewet noodzakelijk. Aangezien deze stijging niet heeft doorgezet maar zelfs is afgenomen is deze onttrekking deels overbodig geworden.Deze onttrekking kon niet meer verwerkt worden en zal in de resultaatbestemming 2017 worden meegenomen.