In 2017 is een voortgangsrapportage over de uitvoering van het Milieubeleidsplan 2016-2020 vastgesteld. Aan de hand hiervan is een bijeenkomst over Milieu en de energietransitie voor raadsleden georganiseerd waarin de dialoog met de raad is aangegaan. Daarna zijn workshops over de route naar een energieneutrale gemeente in 2050 en de Circulaire Economie gehouden.   

Energietransitieplan

Velsen wil een aardgasvrije gemeente worden. Daarom hebben de IJmond gemeenten opdracht verleend voor het opstellen van een Energietransitieplan. Daarin worden de alternatieven voor aardgas en de afwegingskaders en randvoorwaarden verkend om op termijn tot een Aardgasvrij Velsen te komen. Dit Energietransitieplan zal een kader bieden met een duidelijke visie over de energietransitie 2050 en mondt uit  in een routekaart. De routekaart geeft het een handelingsperspectief voor de komende vijf a tien jaar gebaseerd op de kansen en mogelijkheden in de regio IJmond met voorstellen voor een aanpak waarmee de gemeente regie kan voeren over de vormgeving van de energietransitie. De routekaart geeft gestalte aan kansen voor gebiedsontwikkeling en brengt de verbinding tot stand tussen de benodigde partijen en stakeholders. Adviesbureau CE-Delft heeft hier eind 2016 reeds de basis voor gelegd met de publicatie van een reeks rapporten voor alle individuele gemeenten in de IJmond. Verder heeft het Portefeuillehoudersoverleg Duurzaamheid van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) d.d. 23 november 2017 aan Velsen gevraagd om een gezamenlijke intentieovereenkomst voor aardgasloze nieuwbouw op 1 februari 2018 te ondertekenen. Hiermee wordt aan projectontwikkelaars duidelijk gemaakt dat in de gehele MRA alleen aardgasvrije nieuwbouw zal plaats vinden. De intentieovereenkomst geeft verder aan dat de gemeenten streven om deze intentieovereenkomst voor de zomervakantie te bekrachtigen met een (raads)besluit. Portefeuillehouder Floor Bal zal namens Velsen de intentieovereenkomst ondertekenen.

Energietop

Na de Energietop is in 2017 het volgende uitgevoerd:

Plannen Warmtenet
Omgevingsdienst IJmond heeft met consortium van private partijen (Alliander, Ennatuurlijk en Veolia)
onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van een (openbaar) warmtenet in de IJmond waarbij in eerste instantie gebruik zou kunnen worden gemaakt van restwarmte van Tata Steel. In tweede instantie is ook bekeken of de HVC hierin een rol kan vervullen, omdat zij gebruik willen maken van warmte uit de bodem (geothermie). Zowel het consortium als HVC hebben hun haalbaarheidsstudie gepresenteerd aan de portefeuillehouders van de IJmondgemeenten.
In de transitie naar een aardgasvrije bestaande bouw (vooral woningen) ligt een zware publieke verantwoordelijkheid. De gemeente Velsen wil een sterke regierol nemen om de belangen van inwoners en bedrijven als afnemers van warmte te kunnen behartigen. Concreet betekent dit dat de gemeenten niet alleen regisseur zijn, maar ook direct willen kunnen sturen in ontwikkeling en exploitatie. Om het publieke belang meer te waarborgen heeft de stuurgroep gekozen om de publieke bedrijven Liander (netwerk/infrastructuur) en HVC een prominente rol te geven in deze ontwikkeling. Op grond van spelregels die de stuurgroep heeft vastgesteld zal een intentieovereenkomst met deze partijen worden voorbereid om tot exploitatie van een Warmtenet in de IJmond te komen. Het warmtenet zal in de toekomst onderdeel vormen van het Grand design van het warmtenet op de schaal MRA schaal.

Stimuleren Wind op Land
Velsen streeft voor electriciteit naar energieneutrale woningen in 2020. Windenergie opgewekt op land is een belangrijke duurzame energiebron om dit doel te bereiken. In 2017 heeft de provincie een vergunning verleend voor drie windturbines  van ieder 3 MW langs de Reijndersweg op het terrein van Tata Steel. De verklaring van geen bedenkingen voor de omgevingsvergunning voor Windpark Spuisluis van Eneco/ Windgroep IJmond is op 19 december afgegeven door Gedeputeerde Staten. Provinciale Staten moeten hier in januari over besluiten. Dit betreft 6 windturbines met een gezamenlijk vermogen van 18 Megawatt.

Betrekken van huiseigenaren

Huiseigenaren zijn gestimuleerd om hun woningen te verduurzamen met subsidie, het energieloket Duurzaam bouwloket, de Energybattle en het duurzaamheidscentrum Du-dock. Het duurzaamheidscentrum is volgens planning in oktober 2017 dicht gegaan. In Du-dock zijn tal van bijeenkomsten voor inwoners georganiseerd over onder andere energiebesparing en duurzame energietechnieken. Hiermee heeft het duurzaamheidscentum zijn nut bewezen. Van de activiteiten is een uitgebreid verslag gemaakt en onder de raadsleden verspreid.

Collectieve inkoopcampagnes worden met name door Energiek Velsen uitgevoerd met ondersteuning van de gemeente. Dit bewonersinitiatief heeft in 2017 een inkoopactie in Velserbroek gehouden. Helaas was de animo voor zonnepanelen beperkt

Verduurzamen gemeentelijke gebouwen
De sporthal Polderhuis is een pilotproject voor het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed. In 2017 is voor dit gebouw een energierapport opgesteld met daarin opgenomen een aantal scenario’s voor verduurzaming. De belangrijkste scenario's voor energie zijn: "energieneutraal" en "50% energiebesparing/opwekking van duurzame energie". Het rapport toont aan dat het scenario "energieneutraal" bij de huidige mogelijkheden zeer hoge kosten met zich mee brengt. Een niveau van 50% is meer realistisch. Ter aanvulling heeft de omgevingsdienst een datalogger geplaatst. Een apparaat waarmee inzicht verkregen wordt in de gebruikstijden van de ventilatie en verwarming ten opzichte van openingstijden. De bevindingen hebben geleid tot aanbevelingen die in korte tijd kunnen worden terugverdiend.

Voor het gemeentelijk vastgoed is besloten om alle energielabels (EPA-U) te vernieuwen en de daarin opgenomen adviezen te verwerken in een nieuw Meerjaren Onderhoudsprogramma. Dit wordt daarmee een Duurzaam Meerjaren Onderhoudsprogramma.

Versnelling verduurzaming bestaande woningen en andere gebouwen
De gemeente heeft samen met andere gemeenten in de regio IJmond/Zuid-Kennemerland en de provincie een financiële bijdrage geleverd aan het regionale project de "Huizenaanpak". Het project maakt onderdeel uit van het Regionaal actieplan wonen (RAP). Het project beoogt een versnelling van het energie neutraal maken van particuliere woningen en het toepassen van duurzame energie op grote schaal. De gemeente heeft samen met andere gemeenten in de regio voorbereidingen getroffen voor zes product markt combinaties (PMC's) voor verschillende woningtypes en bouwjaren. Voor elk woningtype (product) is een groep van marktpartijen (een consortium) samengesteld die deze woningen in een snel tempo kunnen verduurzamen in opdracht van de huiseigenaren. De gemeente zal deze Huizenaanpak in de markt zetten door middel van het organiseren van informatie en wijkbijeenkomsten, marketing campagnes en de inzet van social media. Er is een fysiek loket in Haarlem opgericht en een website gelanceerd www.huizenaanpak.nl waar huiseigenaren terecht kunnen voor deelname aan het project.

Streven naar een circulaire economie

In het streven naar een circulaire economie zijn de volgende acties uitgevoerd:
1. In 2017 hebben de IJmond gemeenten adviesbureau Metabolic gevraagd om een onderzoeksrapport op te stellen voor de drie grote grondstoffenstromen in de IJmond (staal, transport en visserij). Dit gebeurde na het congres IJmond Circulair (december 2016). Inmiddels is concept-rapport geleverd.

2. In november 2017 is een bestuurlijke bijeenkomst met in de IJmond gehouden. Bestuurders en bedrijven hebben gediscussieerd over de invulling van definitie van de circulaire economie (CE), de kansen daarvoor en de rollen die de gemeenten en bedrijven kunnen innemen. Het rapport van Metabolic en de uitkomsten van de bestuurlijke bijeenkomst worden aan de raad aangeboden.

Energiepositieve bedrijfsterreinen

De gemeente neemt deel aan Interreg 2-Zeeën om een extra impuls aan de verduurzaming van bedrijfsterreinen te geven en zelfs energiepositieve bedrijventerreinen (bedrijfsterreinen waar meer energie wordt opgewekt dan wordt verbruikt) te krijgen. Interreg 2-Zeen is een project uit het Europese Interreg-programma voor innovatie en duurzame ontwikkeling waaruit subsidie is voortgevloeid). Het project omhelst uitwisseling van kennis en ervaring van innovatieve duurzame technieken voor het verduurzamen van zeehavens. Naast Velsen doen ook andere instanties uit Belgie, Engeland en Frankrijk mee. De aanpak van de grootste energiegebruikers zoals de koel-en vriesbedrijven, wordt als voorbeeld genomen. Het project is onder de vlag van GreenBiz gebracht. GreenBiz is een samenwerking tussen de IJmond gemeenten en het bedrijfsleven met het doel om bedrijfsterreinen gezamenlijk te verduurzamen.