Velsen zorgt voor goede algemene en preventieve voorzieningen (basisvoorzieningen), die bewoners stimuleren om zich actief in te zetten voor hun buurt en buurtgenoten. Velsen wil de zelfredzaamheid van bewoners versterken zodat zij steeds minder een beroep hoeven te doen op dure maatwerkvoorzieningen. Daarnaast stimuleren we dat mensen langer zelfstandig kunnen wonen. Om dat voor elkaar te krijgen is investeren in de toegankelijke basisvoorzieningen een belangrijke voorwaarde. We werken hierbij zoveel mogelijk wijkgericht.

Velsen streeft naar een grotere inzet op preventie, tijdige ondersteuning en het versterken van de eigen mogelijkheden van jeugdigen en hun ouders. Ook onderwijs speelt hierin een belangrijke rol. Voor Velsen is het uitgangspunt dat elk kind zich kan ontwikkelen, een plek krijgt in het regulier onderwijs (passend onderwijs) en het onderwijs verlaat met een startkwalificatie. Velsen is daarnaast verantwoordelijk voor goede huisvesting van het primair, voortgezet en speciaal onderwijs. Dit krijgt vorm door het Masterplan Onderwijshuisvesting 2010-2018.